Μειώσεις 5%-30% στις συντάξεις - Χάνεται το ΕΚΑΣ - Μειώνεται δραστικά το Επικουρικό - «Χέρι» σε τρία χρόνια και στις καταβαλλόμενες
Το « πακέτο» συμπιέζει κυρίως 900.000 ασφαλισμένους που εκτιμάται ότι θα συνταξιοδοτηθούν από το 2016 έως το 2026 και θα πάρουν συντάξεις μειωμένες μεσοσταθμικά κατά 15%. Πάνω από 100.000 χαμηλοσυνταξιούχοι θα χάσουν φέτος το ΕΚΑΣ, ενώ αδιευκρίνιστη είναι η τύχη των καταβαλλόμενων συντάξεων μετά το 2018.
Ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο μείωσης των επικουρικών, παρότι οι εργοδοτικοί φορείς δέχτηκαν να στηρίξουν την πρόταση για αύξηση κατά 1% των ασφαλιστικών εισφορών στον κλάδο επικούρησης. Σε έναν και μοναδικό ενιαίο φορέα (ΕΦΚΑ) συγχωνεύονται όλα τα ταμεία κύριας ασφάλισης και εφάπαξ.
Οι μόνοι αλώβητοι από τον καταιγισμό των επώδυνων αλλαγών είναι οι νέοι συνταξιούχοι που δικαιούνται χαμηλές συντάξεις κάτω από 500 ευρώ (αν συνταξιοδοτηθούν στα 67) και οι επαγγελματίες με χαμηλό ετήσιο εισόδημα έως 10.000 ευρώ.
Το νέο σύστημα θα εφαρμοστεί για όσους υποβάλουν αιτήσεις από 1/1/2016 ή από τη δημοσίευση του νόμου (δεν έχει διευκρινιστεί).
Το νομοσχέδιο -ειδικά για όσους συνταξιοδοτούνται το 2016- προβλέπει ότι αν το ποσό της νέας σύνταξης υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα εκδιδόταν με το προηγούμενο καθεστώς κατά ποσοστό άνω του 20%, καταβάλλεται το ήμισυ της διαφοράς στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά. Επί αιτήσεων που θα κατατεθούν εντός του 2017 συνεχίζει να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά το 1/3 της διαφοράς, και επί αιτήσεων που θα κατατεθούν εντός του 2018 μόλις το 1/4 της διαφοράς.
Υποψίες δημιουργεί το γεγονός ότι δεν γίνεται καμία πρόβλεψη για τα έτη από το 2019 και μετά, με αποτέλεσμα να παραμένει αδιευκρίνιστη η τύχη των κύριων συντάξεων. Διασώζονται όσοι πρόλαβαν να υποβάλουν αιτήσεις καθώς προβλέπεται ότι όλες οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης δεν θα υπολογιστούν με βάση τις εγκυκλίους που εκδόθηκαν με την υπόδειξη των δανειστών εντός του 2015, αλλά με βάση τα όσα ίσχυαν έως τις 31/12/2014.
Προσοχή! Οσοι βγαίνουν με πρόωρη σύνταξη θα παίρνουν μέρος και όχι το σύνολο της εθνικής σύνταξης των 384 ευρώ. Η μείωση ανέρχεται σε 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται έως τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης. Για παράδειγμα, γυναίκα με 25 χρόνια ασφάλισης που θέλει να βγει στα 57 έτη, αντί στα 67, θα πάρει σύνταξη 595 ευρώ (230 εθνική σύνταξη + 365,4 αναλογική), αντί για το αρχικό ποσό των 950 ευρώ, καθώς θα υποστεί και έξτρα μείωση λόγω του ενισχυμένου πέναλτι. Ουσιαστικά η έξοδος προς την πρόωρη σύνταξη καθίσταται απαγορευτική.
Απώλειες θα υποστούν και οι συντάξεις αναπηρίας, καθώς η εθνική σύνταξη θα δίνεται ολόκληρη μόνο στην περίπτωση αναπηρίας άνω του 80%. Για μικρότερα ποσοστά θα δίνεται το 70% ή και το 50%. Δηλαδή, αν κάποιος ατυχής μείνει ανάπηρος μετά από 15 χρόνια δουλειάς, θα πάρει επίδομα αντί για σύνταξη.
Ολοι στον νέο φορέα
Το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μετονομάζεται σε Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και αποτελεί εφεξής τον μοναδικό φορέα παροχής κύριας κοινωνικής ασφάλισης. Στον ΕΦΚΑ εντάσσονται αυτοδίκαια από 1/1/2016 όλοι οι υφιστάμενοι φορείς κύριας κοινωνικής ασφάλισης, με την εξαίρεση του ΝΑΤ και του ΟΓΑ που διατηρούν αυτοτελή νομική προσωπικότητα για την άσκηση των μη ασφαλιστικών τους αρμοδιοτήτων. Ολα τα περιουσιακά στοιχεία και έσοδα πλέον θα οδηγούνται στον κουμπαρά του νέου φορέα.
Για τον λόγο αυτό θεσπίζονται μία Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης της Ακίνητης Περιουσίας Ασφαλιστικών Οργανισμών και μία Εταιρεία Διαχείρισης Αμοιβαίων Κεφαλαίων Διευρυμένου Σκοπού Ασφαλιστικών Οργανισμών. Στον ΕΦΚΑ θα λειτουργεί ειδική διεύθυνση συγκέντρωσης των οφειλών και προώθησης της διαδικασίας είσπραξης ή κατάσχεσης. Για το νέο υπερ-ταμείο κύριας ασφάλισης θα ισχύουν κοινοί κανόνες υπολογισμού των συντάξεων.